Enorm grote grotten

Tegen half zes (voor pap een nachtelijk onrust in z'n slaap) nemen we een taxi naar het vliegveld. Met onze takeaway ontbijt komen we tegen zes aan op het vliegveld. Met een verbouwing in de terminal is inchecken nog een kleine uitdaging maar toch kunnen we gelukkig snel onze boarding passen regelen, door security en tassen droppen. De berichtgeving is enigszins onduidelijk; moeten we nu al wel boarden?! De borden geven verschillende signalen. We nemen enkele hapjes van ons ontbijt en lopen naar douane. Hier is zo goed als geen controle. Flesjes water mogen allemaal mee. In de wachtruimte is nog geen tentje open. Kopje thee zit er dus nog niet in. Maar gelukkig hoeven we niet lang te wachten. Rond half zeven kunnen we boarden. Het vliegtuig zit goed vol. Na klein uurtje zijn we aangekomen in Miri. Klein vliegveld met weinig faciliteiten. Koffie is prijzig maar wel welkom voor pap en mam. Broodjes zijn schaars dus we doen er ook nog maar wat koekjes bij. Tegen half tien kunnen we boarden. Ditmaal in half leeg propeller vliegtuig. We kiezen allemaal mooi plekje bij het raam uit. We hebben zicht op vele vele palm plantages. Wat een schande voor dit prachtige woud. Na klein half uurtje komen we aan in Mulu. Een piepklein vliegveld. Tassen zien we uit het vliegveld gehaald worden en naar ons toegebracht worden. Onze gids Ipoi staat ons in de hal op te wachten. Samen met ander stel nemen we plaats in jeep. Na paar minuutjes komen we aan in Gurung Mulu nationaal park. We checken in, krijgen entree bandje (die we altijd moeten dragen) en worden naar onze kamer gebracht. Door gehele park zijn prachtige boardwalks gebouwd. Ook in ons hotel is dat het geval. Het hotel ligt namelijk in het begin van het NP. Onze kamer (Leopard Cave) is een grote kamer met vier bedden, tafels, een stoel en heerlijke veranda. Ook hebben we grote badruimte met twee douches en toilet. Ik doe meteen even wat was. We hebben een enorme veranda waar genoeg was kan drogen. Nadat we gesetteld zijn lunchen we in de kantine. Grote overdekte ruimte met prima keuze aan eten. We nemen hapje en lopen nog een rondje tot twee uur. Dan verzamelen we, samen met vier Australiërs, ons bij de ingang. Ipoi neemt ons mee het bos in. Hij vertelt vanalles over de planten die we tegen komen. Deze informatie wordt echter niet meer mogelijk als het gaat regenen. En goed! Onze eerste tropische regenbui rechtstreeks op onze kop. Met poncho's verpakt lopen we verder. De weg is prima dus afgezien van de enorme regenbui gaat het goed. Na bijna drie km komen we aan bij een office. Bij dit office is een soort van buiten tribune gebouwd richting te grotten. Bijna elke avond vliegen hier bijna drie miljoen vleermuizen uit.
We trekken onze poncho's uit en komen even bij. Al onze spullen zijn goed verpakt dus geen waterschade. Na enigszins opgedroogd te zijn lopen we verder. Na 10 min komen we bij in de ingang van de Lang grot, vernoemd naar z'n ontdekker. Deze grot is gevuld met stalactieten, stalagmieten, helictieten en gordijn formaties. En hoe. In een enorme ruimte zijn pilaren van een enorme hoogte en dikte te zien. Dit is ontstaan doordat de kalksteen door het grondwater is opgelost (geen erosie). Het is een geweldig zicht! Een grot met deze formaties komen we in Europa niet tegen. Na de Lang grot lopen we een klein stukje verder naar de ingang van de Deer grot. Vernoemd naar het hert dat aanwezig was in deze grot voordat de mens er kwam. Het hert kwam vooral af op het zoute water onderin de grot. Het zout wordt gemaakt door de grote hoeveelheid stront van de vleermuizen die in de grot wonen. Bijna drie miljoen stuks, waaronder 12 verschillende soorten. De ingang van de grot is enorm, evenals de lengte. Dit is een van de grootste in de wereld. Ontstaan door zowel oplossen als erosie van de enorme rivier door de zandstenen berg. En als we iets verder lopen dan heeft het kalksteen richting de uitgang een silhouet van Lincoln (of Elvis). Als we nog verder lopen begint mam het toch wel erg benauwd te krijgen. Stapels van vleermuizen stront geven een zeer penetrante geur af. Ze besluit daarom terug te lopen naar het office. Pap en ik vervolgen onze route. Op de plaatsen waar de stront (gauno) het hoogst stapelt hangen er enorme kluiten vleermuizen aan het dak. Ze zijn te herkennen aan grote zwarte vlekken. Een vleermuis is echter niet te onderscheiden aangezien ze 100 meter boven de grond hangen. Aan het eind van de grot is weer een opening. Een prachtige groene tuin aan het eind van de tunnel. Deze is genaamd 'garden of eden'. Ondanks de aanwezigheid van onze gids kun je prima je weg vinden in de grot. Overal zijn prachtige stenen of houten paden aangelegd. En hier en daar wordt met een bordje extra informatie gegeven over een bepaald fenomeen. Het is een geweldig park! Maar dat mag ook wel met honderd duizenden bezoekers per jaar.
Als we de Deer grot verlaten gaan we naar het office met tribune. Mam heeft al mooi plekje voor ons gereserveerd. Want al die drie miljoen vleermuizen gaan in de avond op zoek naar insecten. Ergens tussen vier en zes verlaten ze de grot. Maar... als het te hard regent zijn er geen insecten. En dan blijven de vleermuizen ook lekker binnen. We wachten ruim een uur. Maar geen bats vanavond. Als het donker begint te worden besluiten we te gaan. We moeten nog een eindje terug lopen. Weer gewapend met poncho's en zaklampenlopen we terug. Terug in hotel gebied lopen we direct door naar de kantine. We hebben inmiddels wel trek gekregen. Mam en ik nemen een flinke hamburger en pap kiest een Maleisische Mee mamak. Onze buikjes vol (met mij gaat het gelukkig steeds beter en vooral in de avond kan ik goed eten) en gaan terug naar onze kamer. Daar lezen we nog wat en schrijf ik m'n dagboek bij. Ik loop enkele dagen achter.
De dag erna staan we rustig op, nemen ontbijtje en verzamelen bij de ingang. We gaan weer op pad met Ipoi en de andere groep van vier. Naast de kantine stappen we in een bootje. Op deze jungle rivier moet de kaptein goed weten waar we kunnen varen. Het is op sommige plaatsen erg ondiep en soms flink rotsig. En met zeven westerlingen in de boot zit er wel wat gewicht in. Na klein stukje komen we aan bij een dorpje. Hier wonen de Penang; een van de zeven grootste bevolkingsgroep in Maleisië. Ze wonen allemaal in houten huizen op palen. Ipoi laat ons ook de nieuwe aanbouw zien van een longhouse. Dit bestaat voor groot gedeelte uit beton en bakstenen. Ook hier veranderd de cultuur; hout wordt steeds minder gebruikt. Omdat het zondag is, is de markt niet druk, maar toch zijn er een paar stalletjes. Allerlei zelf gemaakte prullen. Ik ben snel uitgekeken. Ik loop een rondje door het dorp. Zie hoe mensen zichzelf en de was in de rivier wassen. Blijft altijd leuk om te zien.
Na de markt varen we verder de rivier op. Na tijdje komen we aan bij kleine steiger. Na aantal trappen komen we aan bij de ingang van de grot. De grot van de wind (Cave of the winds) Deze grot heeft net als de Lang Cave prachtige formaties zowel aan plafond als op de grond. En door het windje dat op sommige plaatsen voelbaar is, is het minder warm in deze grot. Net als de grotten die we een dag eerder zagen is deze ook weer enorm groot. Evenals de kamer waar we naar een smalle doorgang in terecht komen. Met recht de King's chamber. In deze kamer kun je immens grote kolommen druipsteen vinden. Vanuit deze grot kun je doorsteken naar de Clearwater grot. Maar aangezien dat hoog niveau speleologie is, laten we dat vandaag voor wat het is. We gaan eruit, en gaan terug naar de boot. Na vijf minuten komen we aan bij een kleine picknick plaats aan de rand van klein meertje. Hier staat koffie en thee voor ons klaar. Na korte pauze gaan we verder. Aangezien de ingang van de Clearwater Cave erg hoog tegen de wand zit, blijft mam bij picknick plaats achter. Hoogtevrees speelt teveel op. Pap en ik gaan wel. Weer gepakt met water en hoofdlamp gaan we op pad. Na ruim 200 treden zijn we bij de ingang. Een geweldig indrukwekkende ingang. We zien allerlei één blad planten op de grond en aan het plafond hangen. Nadat we uitgekeken zijn nemen we de route in de grot links om (dan zijn er minder trappen; Ipoi vind dat wel een goed plan voor m'n vader). Hij was behoorlijk buiten adem op de trappen bij de ingang. We starten in enorm grote kamers vol stalactieten en stalacmieten. Enorme kwalachtige druipstenen aan de wanden. Je weet gewoon niet waar je moet kijken. Ook zien we veel vreemde verschijnselen; door het licht (ook hier is groot gat aan het eind van de tunnel) worden kleine spikes uit stenen geërodeerd (als ik het allemaal goed heb begrepen). En we zien veel bewijs; kolk gaten, water niveau strepen en poeltjes. De rivier (die ruim 180 km door het grottenstelsel gaat) is nog steeds aanwezig in de grot. En dit is ook de rivier waarop we gevaren hebben. Aan het eind van de grot dalen we de diepte in tot rivier niveau. Met veel kracht komt de rivier door de grot heen. Wat een prachtige natuurkrachten.
Na klein uurtje zijn we terug bij de picknick. Nu staat er een lunch voor ons klaar. Pap neemt eerst nog frisse duik in het meertje. In de grotten is het erg warm en vochtig.
Na een heerlijke lunch varen we in een keer terug. We nemen afscheid van Ipoi en lopen naar onze kamer. Hier rusten we even; boekje lezen, schrijven enzo. Rond vier uur zijn we weer klaar voor vertrek. We gaan het nogmaals proberen bij de Deer Cave. Het is gelukkig nog steeds droog dus kans is groot. Na bijna 45 min komen we aan bij de tribune. Er zitten al genoeg mensen maar we vinden nog een goed plekje. Na kleine 15 min worden we al beloond. Nog niet door vleermuizen maar hornbills (neushoorn vogel). Vele groepen vliegen langzaam over. De neushoorn is van deze afstand niet te zien maar hun roep en het bewegen van vleugels is ook al behoorlijk indrukwekkend. Dertig minuten daarna zijn ook de vleermuizen zover. In grote zwermen vliegen ze uit de grot. We zien ze de grot niet echt verlaten maar in de witte lucht is het alsnog spektakel. De hoeveelheid vleermuizen is ontelbaar. Nadat we enige tijd dit schouwspel hebben aangekeken gaan we terug gelopen. Ditmaal gelukkig zonder regen. We lopen weer direct door naar de kantine waar we weer prima hapje eten. En daarna relaxen we nog beetje in de kamer. Rond tien vallen we heerlijk moe in slaap.
De volgende dag kunnen we in de ochtend iets rustiger aan doen. Vandaag hoeven we pas om tien uur te verzamelen. Ritueel van aankleden, ontbijt, spullen pakken en naar receptie herhaald zich. We verzamelen ons ditmaal bij gids van Mulu NP, samen met gezin met drie kinderen en meid uit Griekenland. Gezellige groep. We lopen weer hetzelfde pad op. En na half uurtje komen we bij de afslag van de canopy wandeling. Man blijft beneden op ons wachten; dit is een te grote uitdaging voor iemand met hoogtevrees. Pap en ik nemen enkele trapjes en dan staan we op de canopy. Een touw brug op de hoogte van de canopy; 30 meter boven de grond. Op elke 'brug' mogen twee mensen lopen, evenals op de kleine tussen stations. Op de grote mag je met vijf personen staan. We starten onze weg. Het is erg wiebelig en het kraakt aan alle kanten. Maar aangezien we omgeven zijn door touwen is het veilig om gewoon rustig te lopen en vooral te genieten van alles dat te zien is in de canopy. Dit is de hoogte in het regenwoud van ongeveer 30 meter. De hoogte waarop de meeste bomen in het woud hun kruin hebben. De ervaring van de touwbruggen zelf vind ik misschien leuker dan het bos. Het is warmer en lichter. Maar ik zie nu niet echt heel veel andere bomen / planten dan beneden. En vogels, insecten of andere beesten ben ik niet tegengekomen. Maar door de ervaring zeker de moeite waard. Na bijna 45 min komen we weer beneden aan. Mam sluit weer aan en we lopen door naar de botanische loep. We nemen afscheid van de groep en gaan zelf nog route verkennen. Een route waarbij met verschillende borden veel informatie wordt gegeven over het woud, de vegetatie en de bewoners. Tegen een uur besluiten we terug te gaan lopen. Eten wat in kantine en gaan naar kamer. Hier doen we ff rustig aan; ik pak een lekkere stoel op de veranda en lees weer eens wat in m'n roman. Die heb ik al vele dagen niet aangeraakt.
Tegen vier uur trekken we onze schoenen weer aan en gaan op pad. We lopen ditmaal het park eens uit. Even een andere richting. De weg is echter saai maar enkele huisjes er langs maken het nog een beetje interessant. Het resort vinden we echter niet. We lopen terug en eten ijsje. Daarna weer wat lezen en schrijven. Na het eten pakken we onze tassen. We gaan Mulu morgen verlaten. Wat een prachtig park! Weer nieuwe dingen gezien, beleefd en gedaan!

Wen